Update 21 april 2020

Laatste zorg, opbaren, afscheid nemen, begraven, cremeren... een uitvaart en Corona: wat mag en wat kan? 

Hieronder geven wij antwoord op vragen die rondom uitvaart-en-Corona kunnen leven. Wij zullen deze informatie updaten wanneer richtlijnen veranderen.

In verband met de recente corona maatregelen die zijn afgekondigd door het ministerie van VWS hebben wij maatregelen getroffen om de verspreiding van het coronavirus te beperken.
Wij doen er alles aan om onze overledenezorg en uitvaartbegeleiding te continueren en de gezondheid van nabestaanden, belangstellenden en onszelf zoveel mogelijk te beschermen. Wij volgen hierbij de adviezen en protocollen van het RIVM.

Goed om te weten: de maatregelen die afgekondigd zijn door het ministerie van VWS op 23 maart (en op 21 april zijn deze verlengd tot 20 mei) waarbij samenkomsten van meedere mensen niet meer geoorloofd kunnen worden, gelden NIET bij een uitvaart. In aula's van crematoria kunnen 30 personen de uitvaartplechtigheid 'lijfelijk' bijwonen (medewerkers van het crematorium niet meegerekend), zolang het mogelijk is om tussen de mensen 1,5 meter afstand te houden.

 

Kan ik nog steeds een uitvaarondernemer bellen en komt Tumulus dan als mijn dierbare aan Corona is overleden?

Jazeker. Dat kan, en ik kom. U kunt Tumulus gewoon bellen, ook al bent u eventueel elders verzekerd. Vermeld tijdens dit eerste telefonisch contact dat uw dierbare het Coronavirus had. Ik zal u dan onder andere vragen of u (of andere nabestaanden) het coronavirus hebt. Als dat het geval is, zal ik zoveel mogelijk telefonisch/mail contact met u hebben om de uitvaart te regelen. Maar natuurlijk, blijf ik bereid om bij u thuis te komen; we maken daar dan duidelijke afspraken over, bijvoorbeeld t.a.v. de afstand die wij van elkaar houden. Mijn collega en ik zullen beschermende kleding dragen (een schort en handschoenen).

Is het virus nog actief als iemand aan Corona is overleden?

Ja, het virus kan mogelijk nog een paar uur tot een dag actief zijn in of op het lichaam van de overledene. U kunt dus nog steeds besmet raken met het virus. Daarom is het belangrijk enkele richtlijnen bij de laatste zorg, de opbaring en het afscheid te volgen. Hieronder leest u hier meer over.

Kan iemand die is overleden aan corona wel een laatste verzorging krijgen?

Ja, de laatste zorg kunnen wij geven. Dat kan alleen nu niet meer samen met u. U kunt er ook voor kiezen de laatste zorgn helemaal zelf te geven. Wij kunnen daar dan niet bij zijn. In het geval wij de laatste zorg geven, dragen wij een schort met lange mouwen en handschoenen.

Mag de overledene thuis, in de Rouwhuiskamer van Tumulus of in een rouwcentrum worden opgebaard?

Ja, op dit moment heeft het RIVM geen voorschriften opgesteld waarin een opbaring thuis (op bed of baar) of in een uitvaartcentrum niet meer mogelijk is. Ook zijn er geen maatregelen genomen die een thuisopbaring verbieden.

Mag ik mijn dierbare overledene aanraken als hij/zij aan Corona is overleden?

Ja, mits vervolgens direct handhygiëne wordt toegepast met een desinfecterende zeep. Van belang is dat u na contact geen contact maakt met uw eigen slijmvlies zoals mond en ogen.

Mag ik de overledene een kus geven?

Nee, het is verstandiger om dat niet te doen. Het virus verspreid zich via het slijmvlies. Een kus kan voor besmetting zorgen, omdat het virus mogelijk nog enkele uren of een dag actief kan zijn in/op het lichaam van de overledene.

Moet de overledene eerder worden begraven of gecremeerd?

Nee, op dit moment is dat niet nodig. De begrafenis of crematie vindt plaats uiterlijk op de zesde werkdag na overlijden.
 

Kan er een uitvaartplechtigheid worden gehouden?

In principe wel. Wel is het zo dat er niet meer dan 30 mensen (de medewerkers en uitvaartondernemer niet meegeteld) aanwezig mogen zijn in dezelfde ruimte, bijvoorbeeld de aula van een crematorium. Bovendien zullen de genodigden 1,5 meter afstand van elkaar moeten houden in de afscheidsruimte.
De maatregel van 'tot 100 personen' is dus aangescherpt op zondag 15 maart 2020.
Er is in crematoria of aula's van begraafplaatsten geen mogelijkheid meer voor een nazit, koffietafel of condoleance.

Het is verstandig om in de rouwbrief -of kaart, mensen te vragen niet naar de uitvaart te komen wanneer ze hoesten, verkouden zijn of koorts hebben.

Welke mogelijkheden zijn er om toch met velen (meer dan 30) ‘samen te zijn’ tijdens de uitvaartplechtigheid van mijn dierbare?

- De meeste crematoria beschikken over streaming-faciliteiten. Daarmee kan de plechtigheid live worden uitgezonden op internet. Dat kan door middel van een open verbinding, maar u kunt als familie ook kiezen voor een gesloten uitzending. Bij een gesloten uitzending krijgt u een wachtwoord die u kan delen met andere mensen. Alleen mensen die het wachtwoord hebben kunnen de uitvaartplechtigheid live meekijken.
- U kunt de uitvaartplechtigheid in zijn geheel laten opnemen op video. Op die manier kunt u de plechtigheid houden in een klein gezelschap en de opname daarna delen met een grotere groep. U kunt de opname bijvoorbeeld via uw eigen sociale media delen.
- Samen met u kunnen wij ook over creatieve, verbindende mogelijkheden nadenken. Bijvoorbeeld uw dierbare buiten uitgeleide doen met genodigden langs de kant (emt 1,5 meter afstand van elkaar), een online condoleanceregister aanmaken, een condoleancekaartencollage maken, een 'drive-by' langs de kist van uw dierbare...

Welke alternatieven zijn er voor een condoleance? En hoe kan ik mijn medeleven tonen om de familie te steunen in hun verdriet?

Waarschijnlijk is een hand geven of een arm om iemand heen slaan nergens anders als bij een condoleance zó wat u zou willen doen om elkaar steun te bieden. En toch… is dat onder de omstandigheden niet mogelijk. Hieronder een paar alternatieven voor het handen schudden of knuffelen tijdens het condoleren, als ook enkele suggesties voor als er geen 'fysieke' condoleance is.

- Houd twee meter afstand van elkaar en geef een knikje terwijl u de nabestaanden aankijkt. Uw condoleance spreekt u dan uit. Als u een hand op uw hart legt, versterkt u uw boodschap.
- Om direct contact met belangstellenden van de uitvaart te voorkomen kunt u kiezen voor geschreven condoleances.  Alle belangstellenden krijgen een eigen pen om te voorkomen dat de pennen van hand tot hand gaan. De belangstellenden kunnen dan wat opschrijven voor de nabestaanden. De briefjes verzamelen we op een centrale plek, bijvoorbeeld bij de uitgang en verpakken we in een mooi doosje.
- U kunt bellen, FaceTime en/of Skypen met de nabestaanden om uw condoleance over te brengen. Op die manier heeft u wel persoonlijk contact, maar kom u niet direct met elkaar in contact. U kunt bijvoorbeeld afspreken dat u over een tijdje, wanneer het coronavirus weer weg is, langskomt.
- En natuurlijk.. een mooie kaart met lieve woorden en gedachten brengt veel troost. Ook dat gebaar is in deze omstandigheden warm en troostend.

Bron: www.uitvaartbranche.nl en www.rivm.nl